Về vấn đề này Luật sư Nguyễn Thị Thu Hương (Đoàn Luật sư Bắc Giang) Công ty Luật TNHH PROLAF, Thành phố Bắc Giang trả lời như sau:

Luật sư Nguyễn Thị Thu Hương

- Về cơ bản thì bạn và bố mẹ bạn là các cá nhân có tư cách pháp lý độc lập, nên bạn không phải chịu trách nhiệm với các khoản vay do bố mẹ bạn xác lập. Hay nói cách khác, nếu bố mẹ bạn vay thì bạn không cần phải lấy tiền cá nhân để trả nợ thay cho bố mẹ của bạn.

Quan điểm này được thể hiện rất rõ trong Bộ luật dân sự năm 2015. Khoản 1 Điều 615 quy định: “Người thừa kế có nghĩa vụ thực hiện nghĩa vụ tài sản trong phạm vi di sản do người chết để lại, trừ trường hợp có thỏa thuận khác.”

Hay nói cách khác,trong trường hợp bạn không nhận thừa kế di sản do bố mẹ bạn để lại (kể cả trường hợp không có di sản, hoặc có di sản để lại nhưng bạn không nhận di sản), thì bạn hoàn toàn không có trách nhiệm trả nợ cho các chủ nợ. 

- Tuy nhiên trường hợp này đó là bố mẹ bạn có di sản để lại, và khối di sản này lớn hơn nhiều so với khoản nợ. Do vậy, nếu bạn muốn nhận thừa kế tài sản của bố mẹ, thì cũng phải thay bố mẹ thực hiện nghĩa vụ trả nợ.

Theo thông tin bạn cung cấp thì bạn là người con duy nhất của bố mẹ bạn, ông bà nội ngoại 2 bên đều mất trước bố mẹ bạn, do vậy bạn là người thừa kế duy nhất ở hàng thừa kế thứ nhất.

Căn cứ Điều 58 Luật Công chứng 2014, trường hợp này bạn sẽ làm thủ tục khai nhận di sản và đề nghị công chứng văn bản khai nhận di sản này.

Tuy nhiên, hiện nay căn nhà của bố mẹ bạn đang được thế chấp tại ngân hàng, nên dù bạn có làm thủ tục khai nhận di sản thừa kế xong cũng không thể làm thủ tục sang tên căn nhà trên từ bố mẹ bạn sang bạn được.

Do đó, với trường hợp của bạn, tôi khuyên bạn nên thu xếp tài chính để trả nợ ngân hàng trước, sau đó để ngân hàng giải chấp đối với thửa đất. Từ đó thì bạn mới có thể sang tên tài sản của bố mẹ sang bạn được 

 Hầu như trong các hợp đồng vay đều có điều khoản là nếu bên vay (là bố mẹ bạn) mất, thì các khoản vay sẽ tự động đến hạn.

Trong trường hợp bạn không thu xếp được tài chính để trả nợ, thì các khoản vay này coi như đến hạn và bên vay không thực hiện nghĩa vụ trả nợ. Phía ngân hàng có quyền xử lý tài sản đảm bảo – là căn nhà mà bố mẹ bạn đang thế chấp để thanh toán khoản vay.

Lúc này, tài sản sẽ được phát mại và ưu tiên thanh toán cho các khoản vay của ngân hàng, chi phí đấu giá, chi phí quản lý tài sản đảm bảo …

Sau đó, số tiền còn lại bạn mới được nhận.

Do vậy, để trong trường hợp này muốn tránh phát mại và phải chịu các chi phí liên quan đến phát mại tài sản thì bạn nên chủ động thu xếp tài chính để trả nợ cho ngân hàng trước.

Duy Phách